De Bomenstichting Den Haag heeft een druk jaar achter de rug. Ook in 2023 bleek weer hoe belangrijk het is dat er een organisatie in Den Haag opkomt voor de bescherming van bomen. Het jaar kende hoogte- en dieptepunten. Met Clara Visser en Josefien van Pelt blikken we daarop terug en kijken we ook alvast vooruit.
Voorzitter Clara Visser richtte in 2015 de Bomenstichting Den Haag op. Wat zijn voor haar de hoogtepunten van 2023? “Dat is ten eerste het toekennen van de voorlopige voorziening rondom de bomenkap in Nieuw-Vredenoord,” vindt zij. “De provincie en de gemeente wilden daar 354 bomen kappen voor een extra watertoevoer. Het gebied is echter onderdeel van het Natuurnetwerk Nederland. Je moet wel hele goede redenen hebben voordat daar mag worden gekapt. Maar daar hadden de gemeente en de provincie geen boodschap aan. Ze namen zelfs niet de moeite ons alternatief, waarbij geen enkele boom hoeft te worden gekapt, alleen maar te bekijken. Dat was reden voor ons om samen met een aantal andere belanghebbenden de rechter om een oordeel te vragen.” Die wees de voorlopige voorziening toe. “Een enorme opsteker. Dit betekent dat de rechtbank het belang van de natuur erkent. We zijn er nog niet, maar deze slag is al gewonnen.”
Vleugelnoten Mr. de Bruinplein gered
Josefien van Pelt is inmiddels een jaar betrokken bij de Bomenstichting Den Haag. Zij vindt het behoud van een aantal van de vleugelnoten op het Mr. de Bruinplein een belangrijke mijlpaal. “De gemeente wilde daar alle bomen kappen voor de herinrichting van het plein. Het leek weer een voorbeeld te worden van het gemak waarmee de gemeente kapvergunningen verleent voor projecten. Wij snappen ook wel dat het soms niet anders kan dan dat er bomen weg moeten. Maar er wordt veel te weinig gekeken naar de mogelijkheden om bomen te behouden. Ik vind het hoopgevend dat de gemeente de kap van alle bomen heeft heroverwogen met een positieve blik, en er nu toch een aantal kan blijven staan.”
Bomen De Mient blijven staan
De nieuwe wethouder, Robert Barker, maakte hier het verschil volgens Clara. “En ook voor de bomen op De Mient. Na jaren van protesten heeft hij bij zijn aantreden besloten dat die bomen blijven staan. Bij de Mient zag je trouwens ook hoe belangrijk het is dat je als bewoner je stem laat horen. De bewoners daar waren heel volhardend. Vergis je niet: als zij dit niet waren geweest, waren die bomen allang verdwenen.”
Dieptepunten: Madurodam en Madestein
Het jaar kent helaas ook dieptepunten. Clara: “Wat er rondom Madurodam gebeurt, is vreselijk. Madurodam mag uitbreiden ten koste van een openbaar toegankelijk bos en een aanzienlijk aantal bomen, waarvoor bovendien de compensatie lang niet toereikend is. Wij maakten bezwaar tegen de kapvergunning voor 227 bomen. In de daaropvolgende hoorzitting kregen wij geen tijd onze bezwaren toe te lichten. De compensatie kwam al helemaal niet aan de orde. Er was geen sprake van hoor en wederhoor. De Adviescommissie bezwaarschriften stelde geen enkele vraag. Momenteel zijn wij aan het bekijken welke stappen wij hierop kunnen ondernemen. Want dit kan niet!”
Josefien vult aan: “Madestein, een ander dieptepunt. Daar worden honderden bomen gekapt. Voor een deel kunnen we dat begrijpen: veel plekken waren dichtgegroeid met wilgen. Die moeten weer open. Maar dat had voorkomen kunnen worden. Als er fatsoenlijk onderhoud was uitgevoerd, was zo’n massale bomenkap helemaal niet nodig geweest.”
Bomen of brandnetels?
“Punt is dat betrokken gemeenteambtenaren te weinig nadenken over het groen in de stad. Kijk naar dat debacle boven de Utrechtsebaan. In plaats van robuuste bomen kunnen daar nu alleen struiken en plantjes worden geplant. Het zegt iets over de deskundigheid van de mensen die dit soort plannen moeten beoordelen,” zegt Clara. “Of neem Zuid-West,” vervolgt Josefien. “Daar krijgt het groen pas in de laatste fase van de planvorming een plek toebedeeld. Op de parkeerdekken! Het is echter maar zeer de vraag of bomen daar goed op kunnen groeien. Straks staan er overal brandnetels en vlinderstruiken in plaats van bomen.”
Omgevingswet
Wellicht keert het tij met het nieuwe gemeentebestuur. Hoewel de Bomenstichting Den Haag het hart vasthoudt voor de Omgevingswet die in 2024 wordt ingevoerd. “We kunnen de gevolgen nog steeds niet goed overzien,” zegt Josefien. “Wel weten we dat we straks nog maar 4 weken hebben om bezwaar tegen een kapvergunning in te dienen. We moeten dus nóg alerter worden.”
Luis in de pels
Heeft de Bomenstichting Den Haag nog plannen voor het komende jaar? Clara: “Veel van onze activiteiten hangen natuurlijk af van wat de gemeente doet. Wij blijven die luis in de pels! En we hebben een leuke socialmedia-actie opgezet rondom lege boomspiegels. Daar gaan wij mee door. Ik nodig iedereen van harte uit hieraan te doen. In het nieuwe jaar gaan we verder met ludieke socialmedia-acties. Houd onze Facebook, X en Instagram maar in de gaten!”
Josefien: “Bewoners van Den Haag kunnen ook hun steentje bijdragen. Laat je stem horen als je het ergens niet mee eens bent! Haal tegels uit je tuin! Plant bomen! Dat gaan wij in 2024 ook doen. Binnenkort meer daarover…”
Heb je een hart voor het Haagse groen?
Meld je dan aan voor de bijeenkomsten van de gemeente over de Omgevingsvisie, en laat daar horen dat je bomen in de stad belangrijk vindt. Je kunt je ook altijd aanmelden als vrijwilliger bij de Bomenstichting Den Haag. Wij zijn momenteel op zoek naar iemand met een juridische achtergrond. Maar ook andere inbreng is welkom. De Haagse bomen hebben alle hulp nodig die ze kunnen krijgen!